De NOS en het nieuws: Tussen Valse Balans en Journalistieke Blindheid

Hierbij weer een stukje geschreven met behulp van Chatgtp. Ik leer er veel van. De eerste versie kwam met een joekel van een inhoudelijke fout. Na enkele pogingen en wat herschrijven kwam dit eruit. 

Bezetting van het mediapark door XR
Afgelopen week kondigde Extinction Rebellion (XR) aan het Mediapark te willen bezetten, pal voor het NOS hoodkantoor. Met als actiemotto: NOS wees eerlijk. Hun kritiek richt zich specifiek op de NOS. Het vlaggenschip van de Nederlandse publieke omroep zou ernstig tekortschieten in haar verslaggeving over klimaatverandering. Ook op andere thema’s slaat NOS regelmatig de plank mis met onwaarachtige neutraliteit en valse balans.

Misplaatste neutraliteit
Neutraliteit betekent niet dat je geen morele positie mag innemen wanneer de feiten overweldigend zijn. De waarheid over de klimaatontwrichting kun je niet blijven ontlopen. Toen begin mei, het weer zo warm was dat er bijna sprake was van een hittegolf, ging het weerbericht over genieten van fijn terrasweer. Echter augustustemperaturen in begin mei vormen een onheilspellende vooruitblik op wat ons te wachten staat.

Reacties op social media
Na de aankondiging van de actie van XR, volgde een reeks reacties en reflecties over de rol van de NOS. Sommigen vonden de actie ongepast en polariserend, anderen verdedigden juist de kritiek als een noodzakelijke confrontatie met een stroperige mediarealiteit die achterloopt op de urgentie van deze tijd.

Alsof de kritiek van XR moest worden onderstreept, publiceerde de NOS kort daarop een integraal verslag van de persconferentie van Geert Wilders en de presentatie van een tienpuntenplan. Geen duiding, geen context, geen kritische reflectie. Het deed denken aan doorgeefluikjournalistiek — iets waar de NOS juist bij uitstek voor zou moeten waken. Nog schrijnender was de berichtgeving over een massale gletsjerafbreuk. De beelden waren indrukwekkend, de feiten hard. Maar nergens werd de link gelegd met klimaatverandering, alsof het een losstaand natuurverschijnsel betrof.
Terwijl nu al duidelijk is dat in de komende 100 jaar alle gletsjers zullen gaan verdwijnen. De BBC wist deze context wel aan te geven.


De rol van media als gids en filter
Juist in tijden van ecologische crisis en politieke versplintering is het cruciaal dat media hun rol als gids en filter serieus nemen. Informatie is nooit neutraal — het is altijd ingebed in keuzes, in wat je wel of niet zegt, in welke verbanden je legt of juist vermijdt.

Als de publieke omroep werkelijk het publieke belang wil dienen, moet zij niet alleen verslag doen van de werkelijkheid, maar die ook durven duiden. Want wat is er objectiever dan de waarheid?